หนังสือเล่มนี้มีต้นฉบับที่มาจากโครงการวิจัยสถานภาพความรู้ด้านโบราณคดีกรุงเทพมหานคร : ข้อมูล ทิศทาง และแผนการอนุรักษ์และพัฒนาพื้นที่ในอนาคต โดยได้รับทุนสนับสนุนจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) และคณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร มีเนื้อหารวบรวม ประมวล และสังเคราะห์ข้อมูลจากหลักฐานทางโบราณคดีที่ได้จากการสำรวจ ขุดค้น และเก็บกู้หลักฐานทางโบราณคดีในกรุงเทพมหานคร โบราณคดีเมืองเป็นเรื่องสำคัญ ไม่ใช่เฉพาะเพียงแค่ขุดค้นเพื่อหาหลักฐานใหม่ๆ ใต้ผืนเมือง แต่ยังได้ข้อมูลหลักฐานใหม่เพื่อสร้างความรู้ด้านโบราณคดี เพิ่มพูนสอบทานประวัติศาสตร์ความเป็นมา และพบว่าโครงการก่อสร้างล้วนส่งผลกระทบต่อการอนุรักษ์หลักฐานทางโบราณคดีใต้ดิน หลักฐานใต้ดินที่เป็นรากเหง้าของกรุงเทพฯ กลับถูกเพิกเฉยไม่เคยถูกนำมาพิจารณาเพื่ออนุรักษ์พัฒนาหรือเพื่อนำมาพิจารณาในแผนแม่บทหรือแผนพัฒนาพื้นที่อย่างเข้าใจ เมืองประวัติศาสตร์ของโลกที่รู้ค่าได้นำหลักฐานใต้ดินเหล่านี้มาอนุรักษ์พัฒนา ฟื้นฟู ต่อยอดจนกลายเป็นเอกลักษณ์ของเมืองนั้นๆ