กระทั่งภายหลังการเกิดขึ้นของ “รัฐฉาน” ในทางการเมือง และการละเมิดสนธิสัญญาปางโหลงโดยรัฐบาลพม่า ตั้งแต่ราวปี ค.ศ. 1958 เป็นต้นมา จึงเกิดความพยายามปลุก “สำนึก” และ “สร้างอัตลักษณ์” ร่วมของความเป็น “ไต” ให้บังเกิดขึ้น โดยมีเป้าหมายทางการเมืองเพื่อสร้างความสมานฉันท์ระหว่างผู้คนสองฟากแม่น้ำสาละวิน ผู้เขียนสอบสวนกระบวนการทางวัฒนธรรมดังกล่าว ภายใต้สองปฏิบัติการหลักได้แก่การสร้าง “อดีต” ขึ้นเพื่อรับใช้เงื่อนไขการเมืองในปัจจุบัน และการปลูกสัมพันธ์ทางพุทธศาสนาระหว่างผู้คนข้ามฟากแม่น้ำสายดังกล่าว